حضرت آیتالله خامنهای رهبر معظم انقلاب اسلامی در پنجمین روز سفر به استان کرمانشاه ، در جمع پرشور هزاران نفر از استادان، دانشجویان و دانشگاهیان : “در شرایط فعلی نظام سیاسی کشور ، ریاستی است و رئیسجمهور با انتخاب مستقیم مردم برگزیده میشود که شیوه خوب و مؤثری است اما اگر روزی در آینده احتمالا دور، احساس شود که نظام پارلمانی برای انتخاب مسئولان قوه مجریه بهتر است هیچ اشکالی در تغییر ساز و کار فعلی وجود ندارد.”
و این هم مطلبی در سایت خودنویس در واکنش به پیشنهاد آیت الله شاهرودی برای پارلمانی کردن انتخاب رئیس جمهور در جلسۀ مجلس خبرگان مورخ ۲۳ شهریور ۱۳۸۹:
“در هشتمین اجلاس رسمی دوره چهارم خبرگان رهبری، در میان هیاهوی سخنرانی هاشمی درباره تحریمها به گزارش خبرگزاری مهر آیتالله شاهرودی در سخنان خود پیشنهاد پارلمانی شدن انتخاب ریاست جمهوری را در مجلس شورای اسلامی و یا مجلس خبرگان مطرح کرد و در ادامه افزود که بحث ولایت فقیه در بین سایر اصول قانون اساسی مظلوم واقع شده است.
بسیاری از بزرگترین دموکراسیهای جهان بر اساس سیستم پارلمانی اداره میشوند. طرفداران این روش معتقدند که سیستم پارلمانی و انتخاب نخست وزیر یا رئیس جمهور توسط نمایندگان مردم موجب میشود تا از بروز دیکتاتوری جلوگیری به عمل آید. در اینجا فرصت نقد روش های دموکراتیک نیست اما به خودی خود مطرح شدن این پیشنهاد در مجلسی که طبق قانون اساسی وظیفه نظارت بر کار رهبر و انتخاب رهبر آینده را دارد، حایز اهمیت است. ممکن است چنانچه این پیشنهاد در دستور کار گروهی از اصولگرایان باشد در آینده باز هم تکرار شود. اما به راستی هدف از طرح این پیشنهاد چه میتواند باشد؟
احمدینژاد در دوره اول ریاست جمهوری خود و در این یکسال اخیر با رفتارهای خودسرانه و عجیب خود ثابت کرده که هیچ احترامی برای قانون و قوای دیگر قایل نیست. همچنین حرف شنوی او از رهبر تا جایی است که بر خلاف عقایدش نباشد. عدم برکناری مشایی از پست معاون اولی و همچنین اصرار بر ادامه کار نمایندگان ویژه سیاست خارجی، دو نمونه از رفتارهای خود سرانه احمدینژاد و ایستادگی در مقابل رهبری است. ضمن اینکه با قدرت گرفتن مشایی و ایستادگی او در مقابل اصولگرایان، دیگر آشکار شده است که در انتخابات بعدی باید در انتظار یک لشکر کشی بزرگ در میان اصولگرایان در ظاهر متحد با حداقل سه طیف فکری باشیم. تیم احمدی نژاد، اصولگرایان میانه رو و تندرویان حامی رهبر. برنامهریزی احمدی نژاد برای ساختن مدل روسی با استفاده از مشایی نیز یکی از بزرگترین نگرانی های سایر جناح های محافظهکار است.
اگر به هر دلیلی اصولگرایان از ایستادگی در مقابل احمدینژاد ناامید شده باشند، پیشنهاد حذف انتخاب مستقیم رئیس جمور میتواند راه حلی برای جلوگیری از انتخاب متناوب احمدی نژاد و تیم حامیاش باشد. تجربه ثابت کرده در حال حاضر و با ترکیب فعلی مجلس شانس اصول گرایان سنتی برای در اختیار گرفتن کرسیهای پارلمان بیشتر از تندروهای حامی دولت است. و در واقع با ترکیبی شبیه به همین ترکیب فعلی پارلمان میشود رئیس جمهور دلخواهی مانند لاریجانی یا رضائی را بر کرسی ریاست قو مجریه نشاند.
از جانب دیگر این روش پارلمانی یاد آور پیشنهاد فاطمه رجبی نیز هست. همسر غلامحسین الهام چندی پیش پیشنهاد داده بود بهتر است در جامعه ولایت فقیه، انتخابات ریاست جمهوری حذف شود و به جای آن فردی به عنوان نخست وزیر، وظیفه امور اجرایی ر ا زیر نظر رهبری به عهده بگیرد. در این مدل یعنی حذف انتخابات ریاست جمهوری، اختیارات رهبری میتواند از حوزه ارشاد و هماهنگی قوا خارج شده و به حوزههای اجرایی نیز با دخالت مستقیم در کار قوه مجریه وارد شود. در این صورت نگرانیهای اصول گرایان از تکرویهای افرادی مانند احمدی نژاد نیز آسوده خواهد شد.
البته شکی نیست تغییری این چنین در قانون اساسی برای حذف انتخابات ریاست جمهوری، با توجه به سوابق و دیدگاه های جمهوری اسلامی، راهی به سمت یک دموکراسی پارلمانی واقعی نخواهد بود. بلکه بیشک محلی خوهد شد برای ساختن موانع جدیدی برای مردم سالاری. اما جای امیدواری است که فعلا این پیشنهاد چندان جدی نیست. شاید هم این پیشنهادی برای رهبری بعدی است که ممکن است بسیار جوان باشد و دیدگاههایی نزدیکتر به حکومت اسلامی ولایت فقیهی داشته باشد.”
————————————————————————————————————————————
پینوشت ۱: بعضی از دوستان در همین مدت کم، احنمالا با همین سخن رهبری قافیه را باختند و دست از احمدی نژاد کشیدند!توصیه می کنم صبر کنند.
پینوشت ۲:به دوستانی که از صحنه آرایی این روزها برای رقابت های انتخاباتی متعجبند باید گفت که لطفا مغزهای کوچکتان را بزرگ کنید! این صف بندی خیلی وقت است که مشخص است. دست کم از یک سال پیش!